Επίσκεψη Μαθητών του Γυμνασίου Άμφισσας στην Καταλωνία

ΚΑΤΑΛΟΝΙΑ – 2017

ΜΙΑ ΥΠΕΡΟΧΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΚΑΙ ΜΙΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ

  

 Ο καλός φίλος, καταλανός ελληνιστής Αουζέβι Αγιένσα, εδώ και λίγους μήνες πανάξια εκλεγμένο αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, είχε από χρόνια προσκαλέσει συμπατριώτες μας φίλους του, να επισκεφθούν την καυχώμενη και για τις ελληνικές ρίζες της, πατρίδα του. Αυτός σύστησε στους φίλους εκπαιδευτικούς του Γυμνασίου Άμφισσας την εξαίρετη καταλανή καθηγήτρια των αρχαίων ελληνικών Lina Vilamitjana (Λίνα Βιλαμιτζάνα). Η σύμπραξη με το σχολείο Institut Montgrí έφερε την αντιπροσωπεία απ’ την Καταλωνία, πριν από ένα μήνα στην Άμφισσα. Γρήγορα έφθασε και η ώρα ανταπόδοσης της φιλικής επίσκεψης στην Ισπανία. Δώδεκα μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου Άμφισσας, η Γαρουφαλιά, η Μαριλίζα, η Εβελίνα, η Μαριάννα, η Γεωργία, ο Λουκάς, ο Δημήτρης, ο Νίκος Δ, ο Δήμος, ο Κώστας, ο Παύλος κι ο Νίκος Τ. και τρεις συνοδοί τους εκπαιδευτικοί, ο Γ. Κολιαβάς, η Χ. Δαγλίδου κι ο Δ. Παλούκης, με την αμέριστη βοήθεια του Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας Κ. Μπακογιάννη και του αντιπεριφερειάρχη Φωκίδας Ε. Κατσαγούνου, τις βαλίτσες και τις ευχές των οικείων και φίλων, ξεκίνησαν το πρωί της Παρασκευής 31 Μαρτίου 2017 για το αεροδρόμιο.

Πήραν την πτήση για Βαρκελώνη και προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιό της μετά από 2.45΄ ώρες, στις 4.40΄ τοπική ώρα το απόγευμα. Με λεωφορείο κατευθύνθηκαν στο κέντρο της πρωτεύουσας της Καταλωνίας, στην περιφερειακή περιοχή, που είχε κλειστεί κατάλυμα, ένα youth hostel (ξενώνας νεότητας) κοντά στη στάση

Vallcarca.

    Πρωινό της 1^ης Απριλίου, αναχώρηση για τη Σαγράδα Φαμίλια, Templo Expiatorio de la Sagrada Familia (Εξαγνιστικός Ναός της Ιερής Οικογένειας) γιγαντιαία ρωμαιοκαθολική εκκλησία  σχεδιασμένη από τον Αντόνι Γκαουντί.    Με την αποβίβαση των ελλήνων επισκεπτών απ’ το metro, εντυπωσιακές ήταν οι εικόνες καθώς η ομάδα πλησίαζε. Οι οξυγώνιες πανύψηλες

απολήξεις των γραμμών, οι ατέλειωτες σειρές των κιόνων, η πέτρα οικοδόμησης, ο λιτός εσωτερικός διάκοσμος, εντυπώθηκαν στη μνήμη, που θα ενισχύεται κι απ’ τις πολλές φωτογραφίες που βγήκαν στο μοναδικό αυτό μνημείο. Μια σιγανή βροχή, που δεν κράτησε, λίγα αναμνηστικά, αγορασμένα απ’ τον εξωτερικό του ναού χώρο και πάλι με το metro για το πάρκο Güell (Γκουέλλ) στα βόρεια προάστια της Βαρκελώνης που είναι το απαύγασμα της νατουραλιστικής έκφρασης του Γκαουντί. 

                                                                         Σήμερα το Πάρκο Γκουέλλ,

στην είσοδο του οποίου βρίσκεται και το σπίτι που έμενε ο Γκαουντί και χρησιμεύει ως Μουσείο, αποτελεί τον 2^ο πιο δημοφιλή τόπο επίσκεψης στην πόλη, μετά την Σαγράδα Φαμίλια. Ακολούθησε μια μικρή περιπλάνηση σε δρόμους και πλατείες, κι επιβίβαση στο metro για μια μακρινή διαδρομή, ως το περίφημο Camp Nou. Περιοχή με φαρδείς δρόμους, πλατείες και παλαιά περιφραγμένα- διατηρητέα κτίρια, ώσπου πρόβαλαν οι ατέλειωτες γηπεδικές κ.λπ. εγκαταστάσεις της θρυλικής ομάδας της Καταλωνίας. Απόγευμα Σαββάτου, χωρίς αγώνα της ομάδας κι οι διαμορφωμένοι σε Μουσείο χώροι κατάμεστοι. Φωτογραφίες, κύπελλα, video walls, φανέλες κ.λπ. σε ατέλειωτες σειρές, ορόφους.

Κυριακή 2 Απριλίου, όλοι πανέτοιμοι το ηλιόλουστο πρωί με τις βαλίτσες στο metro, μετακινήθηκαν ως ένα σημείο κι από κει με σιδηρόδρομο τράβηξαν για τον δεύτερο και κύριο σταθμό του ταξιδιού στην Καταλωνία. Μια πράσινη πεδινή ενδοχώρα τους περίμενε βγαίνοντας απ’ τη Βαρκελώνη, με μικρά ποτάμια κάπου κάπου να τη διακόπτουν. Στο σταθμό της Flaçà που κατέβηκαν, μεσημέρι πια, τους περίμεναν οι φίλοι, με πανό στα ελληνικά ‘‘καλωσήλθατε’’. Συγκινητική υποδοχή, μοίρασμα των παιδιών, σε κάθε μια οικογένεια που θα τα φιλοξενούσε και μετάβαση με ΙΧ αυτοκίνητα στην Torroella (Τορροέλλια).

    

  Το γεύμα του καλωσορίσματος και τα τσουγκρίσματα των ποτηριών, αντάξια αρχαίας ξενίας, επισπεύστηκαν για ένα ταξίδι ως το Figueres (Φιγέρας), για να προλάβουν οι επισκέπτες να δουν, πριν κλείσει το απόγευμα, το Μουσείο Νταλί. Ένας επιβλητικός και μοντέρνος εξωτερικά χώρος, κρύβει το διαμορφωμένο σε Μουσείο Θέατρο, με την εμβληματική μαύρη Κάντιλακ στην είσοδο και τις αίθουσες με τους πίνακες και τα λοιπά εκθέματα περιμετρικά της πολύ μεγάλου ύψους σκηνής. Στην επιστροφή έγινε παράκαμψη σε ένα χωματόδρομο, για μια σύντομη συνάντηση – χαιρετισμό στο μικρό χωριό Riumors (Ριουμόρς) όπου το σπίτι (ενός απ’ τους δυο εμπνευστές του Προγράμματος ανταλλαγής) του Α. Αγιένσα. Πολύ χαρούμενος που οι έλληνες επιτέλους, ανταποδίδουν τις επισκέψεις του στη ‘‘Γη των Θεών’’ τους υποδέχτηκαν στο απλό, με χάρη και πολλή Ελλάδα διαμορφωμένο σπιτικό τους. Του ζητήθηκε ένα απ’ τα τελευταία βιβλία του, που ενώ αφορά και στον τόπο μας, έτυχε να λείπει απ’ τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Άμφισσας. 

 Δευτέρα 3 Απριλίου πρωί, όλοι στο Σχολείο το Institut Montgrí. Είναι ένα σχετικά πρόσφατο οικοδόμημα (25ετίας) μακρόστενο, ψηλό, διόροφο χωρίς καμιά έντονη αρχιτεκτονική ιδιαιτερότητα, χτισμένο στις παρυφές και πάνω απ’ την πόλη ενός χαμηλού βουνού, που σε βράχο στην κορυφή του δεσπόζει ένα δυσπρόσιτο κάστρο. Σ’ αυτό φοιτούν 500 μαθητές από την Τορροέλλια και τη γύρω περιοχή κι ο Σύλλογος διδασκόντων αριθμεί 47 μέλη.

  Συστεγάζει 4τάξιο αντίστοιχο του δικού μας Γυμνάσιο και 2ετές Λύκειο. Αρκετοί μαθητές έχουν προέλευση απ’ την Αφρική. Υπάρχει ειδική μέριμνα ενσωμάτωσής τους, με προτεραιότητα κι επιμονή στην εκμάθηση, προφορικά κατ’ αρχάς, της καταλανικής γλώσσας. Το Σχολείο διευθύνει ένας καθηγητής Μαθηματικών, ο κ. Jordi Plaja i Aynier επικουρούμενος θεσμικά από τρία ακόμη στελέχη. H μέρα επίσκεψης της ελληνικής αποστολής κι όλη η εβδομάδα ήταν αφιερωμένη στη σύνθεση εργασιών κι οι μαθητές έχοντας ενώσει 2-4 τα θρανία τους, κάθονταν γύρω – γύρω σε ομάδες και δούλευαν ήσυχα υπό την επίβλεψη των καθηγητών τους. Οι μαθητές απ’ την Άμφισσα ήταν ευχαριστημένοι απ’ τις συνθήκες φιλοξενίας στα σπίτια των καταλανών φίλων τους, έγιναν εισερχόμενοι δεκτοί υπό τους ήχους κλασικής μουσικής. Οι μαθητές του Institut Montgrí είχαν φτιάξει ένα πανό καλωσορίσματος με λέξεις ελληνικές και τις αντίστοιχες καταλανικές και παρέστησαν ένα σύντομο δρώμενο με περικεφαλαία, ασπίδες και δόρατα. Στην αίθουσα της Βιβλιοθήκης ο Διευθυντής υποδέχτηκε την ελληνική αποστολή με θερμά λόγια, κατατόπισε σύντομα για το Σχολείο και τα εκεί εκπαιδευτικά πράγματα, ευχήθηκε επιτυχία στο Πρόγραμμα και ‘‘καλή διαμονή’’ στους επισκέπτες. Οι δικοί μας εκπαιδευτικοί, στα ελληνικά και τα καταλανικά, μετέφεραν χαιρετισμούς απ’ την Ελλάδα, αναφέρθηκαν στους δεσμούς της χώρας και της Φωκίδας ειδικά με την Καταλωνία, πρόσφεραν αναμνηστικά δώρα στο Σχολείο και τον Δ/ντή (ένα κάδρο του ιστορικού Γιαγτζείου διδακτηρίου, ένα βιβλίο και μια παλιά γκραβούρα σε περγαμηνή) κι ευχαρίστησαν για την υποδοχή και τη φιλοξενία. 

 Οι καταλανοί μαθητές ακολούθως, πρόσφεραν στους έλληνες φίλους τους από μια τσάντα, με το όνομα καθενός/μιάς γραμμένο απ’ έξω με αναμνηστικά δώρα απ’το Σχολείο τους και την περιοχή σε κλίμα συγκίνησης. Η αποστολή περιηγήθηκε στους χώρους του Σχολείου. Μια μικρή αίθουσα, η Λίνα την έχει διαμορφώσει κατάλληλα με αφίσες στα ελληνικά, βιβλιοθήκη αρχαίων συγγραφέων για τη διδασκαλία του

μαθήματος. Υπηρετούν 4 καθηγητές της καταλανικής γλώσσας, 3 της ισπανικής και 1 των αρχαίων ελληνικών. Με το χτύπημα του κουδουνιού, όλοι έτρεξαν στις αίθουσες για την κανονική συνέχιση του μαθήματος. Οι καταλανοί μαθητές της εκπαιδευτικής ανταλλαγής πήραν τους φίλους τους και βγήκαν στην πόλη για ξενάγηση. Η Τορροέλλια είναι μια πόλη χτισμένη τη ρωμαϊκή εποχή με όμορφα διατηρημένο τοπικό χρώμα. Αριθμεί 11.000 κατοίκους με γεωργικές και τουριστικές τις κύριες ασχολίες τους. Με την ξενάγηση των ντόπιων μαθητών αποκάλυψε τα μνημεία της στους έλληνες.  Ο μεγάλος γοτθικός ναός του Αγ. Γενεσίου (Sant Genís), το τείχος με την πύλη που περιέκλειε την πόλη και σώζεται ένα τμήμα του, η δευτεριάτικη λαϊκή αγορά στον κεντρικό δρόμο και την πλατεία, το Δημαρχείο, ο παρακείμενός του παλαιός ναός του Αγ. Αντωνίου διασκευασμένος σε εκθεσιακό χώρο με μιαν ενδιαφέρουσα έκθεση φωτογραφίας, το Μουσικό Σχολείο (Ωδείο της πόλης) στα αναπαλαιωμένα κτίρια ενός παλαιού μοναστηριού, το Πνευματικό κέντρο, και το υπόλειμμα του καναλιού που έπλεναν οι γυναίκες περασμένων εποχών τα ρούχα, ήταν οι κύριοι σταθμοί της ξενάγησης. 

Στην εντυπωσιακή έπαυλη ενός παλιού κατοίκου που πλούτισε στην Αμερική (Ινδιάνου) έχει εγκατασταθεί με τις πιο σύγχρονες αντιλήψεις κι εκμετάλλευση των τεχνολογικών – ψηφιακών δυνατοτήτων, το “Μουσείο της Μεσογείου”. Στη μεγάλη παρακείμενη αίθουσα ομιλιών – συνεδρίων, προσφέρθηκε κέρασμα στα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς με ελιές, τσιπς, αναψυκτικά  και η υπεύθυνη των Πολιτιστικών δραστηριοτήτων του Δήμου, ήλθε και μίλησε στους έλληνες επισκέπτες, μεταφέροντας το χαιρετισμό του Δημάρχου. Κατόπιν δώρισε από μια τσάντα με αναμνηστικά στα μέλη της ελληνικής αποστολής. Αντιφώνησαν με ευχαριστίες και συγχαρητήρια για τα επιτεύγματά τους και την εικόνα της πόλης, οι έλληνες.

Το απόγευμα η αποστολή μετέβη στο παραλιακό και τουριστικό θέρετρο Λ’Ασταρτίτ (L’Estartit). Μεγάλα ξενοδοχεία, ωραία αμμώδης παραλία και λίγο πάνω απ’ τα σπίτια, η πλαγιά κατάφυτη από πεύκα. Στη συνέχεια επιβιβάστηκαν σ’ ένα πλοίο για μια βόλτα γύρω απ’ τα κοντινά νησάκια Μέδας (7 βραχονησίδες) ακριβώς απέναντι. Το πλοίο παρείχε τη δυνατότητα θέασης του βυθού απ’ τα ύφαλά του, (που ήταν γυάλινα/διαφανή) φύκια και ψάρια μιας προστατευόμενης θαλάσσιας περιοχής. Αφού απόλαυσαν τη μίνι κρουαζιέρα, η αποστολή είδε το δειλινό, επιστρέφοντας στη βάση του ο καθένας.  

 Οι εκπαιδευτικοί επισκέφθηκαν τη Βιβλιοθήκη της Τορροέλλια που βρίσκεται στην άλλη άκρη της χωμάτινης αυλής του “Μουσείου της Μεσογείου”. Ένα μοντέρνο αρχιτεκτονικά κτίριο, πολύ ευρύχωρο με τζάμια για άπλετο φως και βιβλία τοποθετημένα σε δυο ορόφους βιβλιογραφικά κατανεμημένα με ευδιάκριτες κατατοπιστικές επιγραφές  κάθε ενότητας/είδους. Τη φροντίζει τριμελές προσωπικό, έχει κατάλληλα διαμορφωμένους χώρους παιδικής βιβλιοθήκης, για διαλέξεις- μαθήματα και λειτουργεί απογευματινές ώρες. Εντοπίστηκαν στον τομέα Ιστορία και βιβλία περιόδου που αφορούν και την περιοχή μας! Δωρίθηκε η μετάφραση απ’ τον Γ. Κολιαβά 8 ποιημάτων του Τ. Παυλοστάθη στα καστιλιάνικα (πρώτη φορά στη γλώσσα αυτή!) σε βιβλίο με εξώφυλλο από περγαμηνή του εργαστηρίου βυρσοδεψίας Β. Αυγερινού. 

Η Τρίτη 4 Απριλίου αφιερώθηκε σε επίσκεψη στην ιστορική και πανέμορφη πόλη της Zιρόνα. Με το λεωφορείο της γραμμής η ελληνική αποστολή κι οι καταλανές καθηγήτριες/ ξεναγοί, ξεκίνησαν νωρίς το πρωί απ’ την Τορροέλλια για εκεί. Μετά μιας ώρας περίπου διαδρομή αποβίβασε τους επισκέπτες λίγο πιο κάτω απ’ την ιστορική πλατεία της Ανεξαρτησίας με τη γλυπτή σύνθεση και τα έντονα λουλούδια στο κέντρο της. Θαύμασαν τα χρωματιστά ψηλά σπίτια πάνω στην όχθη του ποταμού που διασχίζει την πόλη κι άρχισαν ν’ ανεβαίνουν προς το Μεσαιωνικό τμήμα της με το ρωμαϊκό τείχος, τον περίφημο καθεδρικό ναό και το ναό του Αγ. Ευτυχίου  (Sant Feliu).

   Εντός του υπάρχουν κι άλλοι ναοί, μέσα στα πελώρια μπαρόκ λατρευτικά αυτά συγκροτήματα, τάφοι αγίων κι επισκόπων,  εντυπωσιακό Χριστιανικό Μουσείο, εσωτερικό με διάφορων ειδών έργα τέχνης, κομψοτεχνήματα συγκεντρωμένα στις αίθουσές του, o πύργος του  Καρλομάγνου (la torre de Carlemany), ο Άγ. Πέτρος με τα κλειδιά του Παραδείσου στην δυσθεώρητου ύψους μαρμάρινη πρόσοψη, εκεί σε ψηλότερη βαθμίδα η Αγ. Λουθία  με δεμένα τα μάτια. Αναμνηστικές φωτογραφίες στον περίβολο των περίφημων αυτών εκκλησιαστικών μνημείων. Σ’ αυτόν τον ιστορικό τομέα της πόλης είναι και το Πανεπιστήμιο, όπου διδάσκει κι ο Α. Αγιένσα. Από στενά μεσαιωνικά πλακοστρωμένα σοκάκια, που διέρχονται κι απ’ την παλιά εβραϊκή συνοικία, η αποστολή οδηγήθηκε στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας. 

    Στην αίθουσα εισόδου του Μουσείου συναντά ο επισκέπτης τις μάσκες (σαν αποκριάτικες φιγούρες) μικρών – μεγάλων πνευμάτων, έκφραση της ταξικής διάρθρωσης και των αντιθέσεων εξ αυτής, παλιότερων εποχών. Μια καλή υποδοχή από τη Διευθύντρια κι ανάθεση σε μιαν εξαίρετη μουσειολόγο – ξεναγό  της παρουσίασης των εκθεμάτων.

  Την Τετάρτη 5 Απριλίου ξανά το πρωί στο Σχολείο Institut Montgrí, όπου ο καθηγητής της Φυσικής Αγωγής είχε ετοιμάσει να παρουσιάσει στη μεγάλη κλειστή αίθουσα γυμναστικής, με σκηνή για θεατρικές παραστάσεις, παραδοσιακούς χορούς. Γρήγορα μπήκαν στο χορό κι οι έλληνες μαθητές κι οι χοροί ξεπέρασαν τα σύνορα των δυο χωρών, αφήνοντας μιαν ακόμη μοναδική εμπειρία στα παιδιά. Αμέσως μετά, τα μέλη του Προγράμματος, καταλανοί κι έλληνες, μαθητές κι εκπ/κοί επιβιβάστηκαν σ’ ένα μικρό λεωφορείο  για το Empúries (Αμπούριας), τον αρχαιολογικό χώρο του αρχαίου Εμπορίου, αποικίας των Φωκαέων του 8ου π.X. αι., της μόνης σωζόμενης στην Ιβηρική χερσόνησο, έναντι 2-3 ρωμαϊκών.  

Συγκινητική υπήρξε η είσοδος στον αρχαιολογικό χώρο. Το αντίγραφο του κατασκευασμένου στην Ελλάδα μαρμάρινου αγάλματος του Ασκληπιού υψωνόταν στον πρωινό ουρανό, τα ερείπια και το τί ήταν στην εποχή τους, μικρές κατοικίες, εργαστήρια. Σ’ ένα κατάλληλα αναμορφωμένο – προσαρμοσμένο  παλιό μοναστήρι, στην άκρη του αρχαιολογικού χώρου στεγάζεται το Μουσείο του Εμπορίου. Την αποστολή υποδέχθηκε, μίλησε στα παιδιά και προσέφερε αναμνηστικά δώρα, η Διευθύντριά του κ. Marta Santos, που έχει έλθει πριν από 9 χρόνια στους Δελφούς. Οι εκπαιδευτικοί απάντησαν με ευχαριστίες, έκφραση της ιδιαίτερης σημασίας της εκεί επίσκεψης, χαρίζοντάς της την αποτυπωμένη σε περγαμηνή γκραβούρα της Άμφισσας. Η επίσκεψη συνεχίστηκε στην αίθουσα με το άγαλμα του Ασκληπιού, αναγνώστηκε επίσης από μαθητές ένα ποίημα του Γ. Ρίτσου στις δυο γλώσσες. Στην έξοδο απ’ το Μουσείο βγήκαν οι καθιερωμένες φωτογραφίες κι η αποστολή ανηφόρισε στην υπερκείμενη αρχαία ρωμαϊκή πόλη. Αυτή είναι πιο εκτεταμένη, με πιο πλούσια τα ερείπια των μεγαλύτερων κτιρίων της.

Το βράδυ, σε ένα πολύ εγκάρδιο κλίμα, προσφέρθηκαν απ’ την ελληνική πλευρά δώρα στους φιλοξενήσαντες. Μια αυθεντική γκραβούρα του 19^ου αι. απεικονίζουσα τον Παρθενώνα κι ένας πίνακας ζωγραφικής με τη Θόλο των Δελφών, που άρεσαν και συγκίνησαν. Αμέσως κατευθύνθηκαν στο εστιατόριο που δόθηκε το αποχαιρετιστήριο δείπνο. Η νύχτα ήταν σύντομη και δύσκολη. Αχάραγα, ώρα 6, στο σταθμό λεωφορείων της Τορροέλλια, μέσα σε έντονα φορτισμένη συναισθηματικά ατμόσφαιρα, αποχαιρετίστηκαν παιδιά, γονείς, εκπαιδευτικοί της Καταλωνίας, με τους έλληνες φίλους τους του Γυμνασίου της Άμφισσας.    Όταν το απόγευμα έφθασαν πίσω στην πόλη, είχαν τόσα να λένε και να θυμούνται για αξέχαστες μέρες, στιγμές κι αγαπημένα πρόσωπα φίλων στην Καταλωνία. 

 Ήταν ένα Πρόγραμμα που με πολύ κόπο και προσοχή ετοιμάστηκε, που έφερε κοντά ανθρώπους νέους, γονείς κι εκπαιδευτικούς και που θα αξιολογηθεί κι από τις δυο πλευρές το επόμενο διάστημα.