Αφιέρωμα στο Σπύρο Ασδραχά από τη Δημόσια Βιβλιοθήκη Λευκάδας

Εκδήλωση στη μνήμη του Σπ. Ασδραχά στη Λευκάδα, με συμμετοχή και της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Άμφισσας

Όπως συνήθιζε σε δικούς του ανθρώπους και μας απάντησε, όταν του είχαμε αναφέρει κάτι σχετικά, ο Σπύρος Ι. Ασδραχάς τιμήθηκε postmortem στην πατρίδα του τη Λευκάδα το Σάββατο 30/3/2019 σε μια συγκινητικότατη εκδήλωση που οργάνωσε η Δημόσια Βιβλιοθήκη Λευκάδας με τη σύμπραξη και της δικής μας Δημοτικής Βιβλιοθήκης.  Η συνεννόηση των υπευθύνων των δυο Βιβλιοθηκών, πριν απ’ τον περασμένο Δεκέμβρη, με τη συμπλήρωση, τότε, ενός χρόνου απ’ την εκδημία του μεγάλου ιστορικού, έφερε, τέλη του Μάρτη πλήθος ανθρώπων, κυρίως συμπατριωτών του, στο Πνευματικό Κέντρο της Λευκάδας, να τον τιμήσομε, να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος της μεγάλης επιστημονικής κι ευρύτερης προσφοράς του και να συγκινηθούμε από γεγονότα, έργα, λόγια κι αναμνήσεις απ’ τον σπάνιο κι εξαίρετο εκείνον άνθρωπο...

Λευκάδα

Η Λευκάδα με τις πολιτιστικές εκδηλώσεις τις «Γιορτές Λόγου και Τέχνης» είχε εμπνεύσει στο Γιώργο Γάτο τα περίφημα, προδικτατορικά ΦΩΚΙΚΑ. Το αναγνώριζε και το δήλωνε. Έτσι η άφιξη της ... αποστολής απ’ την Άμφισσα είχε πρώτο σταθμό της τη Δημόσια Βιβλιοθήκη Λευκάδας. Υποδοχή εκεί και σύντομη ξενάγηση απ’ τη δυναμική, μεθοδική κι ακαταπόνητη Προϊσταμένη, την κ. Μαρία Ρούσσου. Το ιστορικό, πλην στενό πλέον για τις ανάγκες κτίριο, με τα βιβλία και τους άλλους εκεί θησαυρούς του: πίνακες, στολές, χάρτες και φωτογραφίες, έθελξε τους επισκέπτες. Δε λογάριασαν κόπο απ’ το ταξίδι, αλλά χάρηκαν, έστω και στα γρήγορα και το συστεγαζόμενο στον 1^ον όροφο Μουσείο μεταβυζαντινών εικόνων, συντηρημένες οι περισσότερες και με την ιστορία της η καθεμιά. Η Βιβλιοθηκάριος κι οι εθελοντές (μόνοι συμπαραστάτες!) έλεγαν και τα προβλήματα, αναθυμόντουσαν τους ιδρυτές, δωρητές και τους εκεί υπηρετήσαντες, μεταδίδοντας κάτι απ’ την πλούσια σε προσφορά πορεία στο χρόνο της – κοντινή έχουσα την αφετηρία με τη δική μας Βιβλιοθήκη – Δημόσια Βιβλιοθήκη Λευκάδας. Από κει, σε ένα πολύ ευχάριστο μεταμεσημβρινό περίπατο στους δρόμους της πόλης ακολούθησε η επίσκεψη στο συστεγαζόμενο με το Πνευματικό Κέντρο, Αρχαιολογικό Μουσείο. Κι άλλες τέρψεις έφερε αυτή, με τα εκθέματα, νοικοκυρεμένα με επιμέλεια και θεματικά τοποθετημένα σε αίθουσες – προθήκες, απ’ τη νεολιθική εποχή, ώς τους ύστερους ελληνιστικούς χρόνους. Ο ιδιαίτερος προβληματισμός της τοποθέτησης της ομηρικής Ιθάκης στη Λευκάδα, απ’ τον Βίλελμ Ντέρπφελντ  (Wilhelm Dörpfeld 1853-1940), που έχει έντονα αφήσει εκεί τα ίχνη των ερευνών – ανασκαφών του, μας ξαναβρήκε ύστερα από πολλά χρόνια.

Μετά τη μικρή παρένθεση της διατροφικής ενίσχυσης στο λιμάνι, μια υπέροχη ξενάγηση περίμενε

Δημόσια Βιβλιοθήκη Λευκάδας

τους επισκέπτες στις αίθουσες του ισογείου του κτιρίου του Πνευματικού Κέντρου όπου έχουν συγκεντρωθεί στοιχεία κι αποτυπωθεί τα ταξίδια της μυθιστορηματικής ζωής, του γεννημένου στη Λευκάδα, Λευκάδιου Χερν (Patrick Lafcadio Hearn, 1850-1904) και των δωρεών των μετασχόντων στο απ’ το 1962)  ετήσιο εκεί διενεργούμενο Διεθνές Φεστιβάλ Φολκλόρ, που ταξιδεύουν τον επισκέπτη σε Ευρώπη, Αφρική, ώς την Ιαπωνία. Αμέσως μετά ήρθε η ώρα της εκδήλωσης με την περιδιάβαση στο χώρο μπροστά στη αίθουσα τέλεσής της των βιβλίων και των περιοδικών με συνεργασίες του Σπ. Ι. Ασδραχά. Έκθεση που κι αυτήν με επιμονή στην πληρότητα, είχε επίσης επιμεληθεί η κ. Μ. Ρούσσου. Σε μια κορνίζα στο κέντρο ενός τραπεζιού, η μορφή του τιμώμενου απόντα!

Σπύρος Ι. Ασδραχάς

Απ’ τους πρώτους είχε καταφθάσει ο ομότιμος πια Διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, ιστορικός κ. Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης, πρόθυμος να πληροφορήσει και να κατατοπίσει, σε ό,τι του ετίθετο, για το έργο του Σ. Ασδραχά τους νεοφερμένους. Και δεν ήταν λίγα. Γρήγορα κι ήσυχα η αίθουσα γέμισε. Η κ. Μ. Ρούσσου καλωσόρισε τους συγκεντρωμένους και σκιαγράφησε τον τιμώμενο ιστορικό, ένθερμο υποστηρικτή της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Λευκάδας με καίριες αναφορές και στο πολυσήμαντο έργο του. Χαιρετισμούς απηύθυναν ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Λευκάδας, η Πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Λευκάδας κι η υπεύθυνη της δικής μας Βιβλιοθήκης, η οποία εστίασε στην ευεργετική για τη ΔΒΑ, ας ήταν κι από μακριά, επαφή της με τον μεγάλο ιστορικό.

Έχοντας ζήσει και συνεργαστεί, επί πολλά χρόνια με τον Σπ. Ι. Ασδραχά, ο Δντής Ερευνών του ΕΙΕ, ιστορικός κ. Τριαντ. Ε. Σκλαβενίτης, κεντρικός ομιλητής της βραδιάς, παρουσίασε τη λαμπρά διαδρομή του τιμώμενου μεγάλου ιστορικού απ’ τα πρώτα, τα μαθητικά του χρόνια στη Λευκάδα, τις σπουδές στην Αθήνα και το Παρίσι, τη θητεία του στο νεοσύστατο ΕΙΕ, τη διδασκαλία του σε Γαλλικά Παν/μια, το συγγραφικό του μόχθο, τη συμμετοχή του σε Συνέδρια σχετικά με τη Λευκάδα κι ευρύτερα την περιοχή του Ιονίου. Υπέμνησε την παρακίνηση, ενθάρρυνση και προβολή των άλλων ιστορικών που καταπιάστηκαν με τη Λευκάδα, τις δικές του μελέτες για την ιστορία του νησιού. Θαυμασμό για το μεγάλο του έργο – προσφορά, συγκίνηση και περηφάνεια, ένιωσαν όλοι ακούγοντας την ομιλία, ιδίως οι συμπατριώτες του, για τον δικό τους άνθρωπο.

Κατόπιν ο Δημ. Παλούκης μίλησε για τη Φωκίδα στον κύκλο των ερευνητικών ενδιαφερόντων και

Κ. Βεργόπουλος- Σ. Ι. Ασδραχάς

των φιλικών σχέσεων του Σπύρου Ι. Ασδραχά, την ενασχόλησή του στις αρχές της σπουδαίας επιστημονικής του πορείας, με το Στρατηγό Μακρυγιάννη, τ’ Απομνημονεύματα και τις ‘‘Εικόνες’’ του, το Υπόμνημα του Ανώνυμου Θηβαίου του 1796, τη φιλία του με τον δικό μας, τον αμφισσέα διανοούμενο δημοσιογράφο, το Γ. Γάτο. Τέλος με συγκίνηση αναφέρθηκε στη δική του μαθητεία κοντά στο μεγάλο δάσκαλο και τις βοήθειες που αυτός είχε παράσχει στη ΔΒΑ. Ένα ειδικά συντεθειμένο powerpoint,με τη βοήθεια του Γ. Κολιαβά, συμπλήρωνε με την προβολή προσώπων, τόπων και βιβλίων, την εισήγηση. Τέλος προβλήθηκαν και δυο videos, όπου ο Σπ. Ασδραχάς μιλούσε στην παρουσίαση του βιβλίου για το Κάστρο της Λευκάδας κι ένα σύντομο απόσπασμα απ’ τη συνέντευξη στον καθηγητή Κ. Βεργόπουλο ( ΕΡΤ 1997). Η κ. Μ. Ρούσσου ευχαρίστησε τους παρευρεθέντες και επί τούτου ελθόντες στην εκδήλωση, κλείνοντας τη βραδιά για τον μεγάλο ιστορικό.

Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Μαζί με τις βαθειά χαραγμένες στη μνήμη εξαίσιες στιγμές, οι φίλοι έφεραν πίσω στην Άμφισσα και δαψιλά δώρα: βιβλία, αντίγραφα εικόνων και χαρτών, την πρόσφατα δημοσιευθείσα σε περιοδικό μελέτη του κ. Τρ. Σκλαβενίτη για το Σ. Ασδραχά, μια παλιότερη έκδοση για την τοπική φορεσιά της Λευκάδας και μια πολύ επίκαιρη κι ενδιαφέρουσα επιστημονική μελέτη για τον αντισεισμικό τρόπο δόμησης των κτιρίων της πόλης. Ο Σ. Ασδραχάς δεν εμπνέει, τροφοδοτεί κι ενισχύει μόνο με το έργο του, αλλά και φέρνει σ’ επαφή (που, σίγουρα ωφέλιμους καρπούς θ’ αποδώσει) ανθρώπους και φορείς, οι οποίοι με τη δική του έκφραση του αληθούς συγκινούνται. Πολλά συγχαρητήρια αξίζουν στην υπεύθυνη της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Λευκάδας για το πολύπλευρο έργο, που εδώ και 27 χρόνια επιτελεί υπό αντίξοες συχνά συνθήκες και για την διοργάνωση της εκδήλωσης τιμής στη μνήμη του Σπ. Ι. Ασδραχά.