Μπορεί δικαστικώς ν’ απαγορεύτηκε να ξαναπαιχτεί η ‘‘Μιλήτου Άλωσις’’, το κείμενο της τραγωδίας να μην διασώθηκε, ο πρώτος όμως καταδικασμένος ποιητής, ο Φρύνιχος, με ό,τι έπαθε, έμεινε στην Ιστορία. Σαν χρονικό, λοιπόν η τόλμη να δραματοποιηθεί ένα σύγχρονο ιστορικό γεγονός, η απροθυμία (ή αμέλεια;) ελέγχου της έντασης της συγκίνησης, που θα μπορούσε να προκληθεί στους θεατές της παράστασης, η πολιτική δίωξη και καταδίκη που υπέστη ο Φρύνιχος, με αιτιολογικό ερειδόμενο στην ὑπόμνηση οἰκείων κακῶν, έγιναν – έδωσαν το υλικό σύνθεσης σε θεατρική μορφή του βιβλίου.
Ο αγώνας λόγων, κατηγόρων – μαρτύρων υπεράσπισης κι απολογούμενου, δηλ. η σύγκρουση Μνήμης – Λήθης, ως προς το τι είναι κοινωνικά αναγκαιότερο, η αντίδραση του ποιητή στην εξωφρενική καταδίκη του και η συνομιλία του, ενώ αποχωρεί, με έναν μάντη, αποτελούν συνοπτικά το περιεχόμενο και την πορεία του έργου. Τούτο δεν γράφηκε ως μια ιστορική αναπαράσταση. Όσο κι αν μπορεί να ηχούν στ’ αυτιά του αναγνώστη: ‘‘ποιος νόμος λέει ότι απαγορεύεται η υπενθύμιση σφαλμάτων που διέπραξε η πόλη;’’ κι αντίθετα, θεατές ‘‘αφήστε μας, θέλουμε να ξεχάσουμε’’, που είχε ακούσει σε χωριά της περιοχής του ο συγγραφέας, να λένε άνθρωποι που είχαν ζήσει τον Εμφύλιο… Συμπυκνώνοντας μνήμες κι από άλλες καταστροφές, του Μεσολογγιού στην Επανάσταση, της Μικρασιατικής το ’22, που έπληξαν τον Ελληνισμό και δεν επιτρέπεται να λησμονούνται, ανεξαρτήτως των ευθυνών πρόκλησής τους, αποβλέπει στο να θίξει το θέμα της συλλογικής μνήμης στην ψηφιακή εποχή που, θεωρητικά έχει τα μέσα, να την καθιστά ανεξίτηλη. Ακόμη έρχεται σε μια εποχή, όταν‧ μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, έχει αναζωπυρωθεί η συζήτηση – ενασχόληση με τα δικαιώματα του ανθρώπου.
Ο Orson Welles αναστάτωσε μια βροχερή νύχτα του Οκτώβρη 1938 τη Νέα Υόρκη με τον ‘‘Πόλεμο των Κόσμων’’. Για την υποβολή απ’ το ραδιοφωνικά μεταδιδόμενο έργο και τη μαζική υστερία που προκλήθηκε, κανείς δε σκέφτηκε να μηνύσει τον περίφημο κινηματογραφιστή. Παλιότερα ό,τι ενοχλούσε τους ανασφαλείς κρατούντες, για τη διατήρηση της θέσης, ή την επανεκλογή τους σ’ αυτήν, αντιμετωπιζόταν συνήθως άμεσα κατασταλτικά. Οι Φρύνιχοι, απ’ τους αιώνες της απολυταρχίας δεν προστατεύονται ούτε από την ασυλία της Τέχνης, ούτε απ’ το κατοχυρωμένο δικαίωμα ελευθερίας της έκφρασης, ιδίως της κριτικής, της σάτιρας. Στις μέρες μας, τα σύγχρονα μέσα φίμωσης με πολλές μορφές, καλλιτεχνών, δημοσιογράφων και με κάθε μέσον ασκούντων κριτική, είναι πιο ποικίλα και πιο αποτελεσματικά εξουθενωτικά. Και προς τα εκεί, καλό είναι να κατευθυνθεί ο προβληματισμός του αναγνώστη.
Ο συγγραφέας Άντοχος Χαριστίδης συνοδεύει με κατατοπιστικά Επιλεγόμενα το θεατρικό κείμενο, ενώ στην αρχή παραθέτει τα αποσπάσματα μνείας της καταδίκης του Φρυνίχου απ’ τον Ηρόδοτο, τον Πλούταρχο και τον Στράβωνα, με αποδόσεις τους στη νεοελληνική. Η ανάγνωση του βιβλίου (έκδ. Κομνηνός) με τα διεκτραγωδούμενα, ώς τη διακοπή της παράστασης, πάθη των Μιλησίων, γεννά κι ένα συναίσθημα συμπάθειας για τα αθώα θύματα της τραγωδίας των πολέμων, που χωρίς άμεση προοπτική λήξης διεξάγονται ανηλεώς στον πλανήτη…