Σε εποχή που η πνευματική ζωή είχε μεγαλύτερη βαρύτητα,
ενδιαφέροντας πολύ και πολλούς, ξεχωριστή θέση κατείχαν τα λογοτεχνικά
περιοδικά. Νέα ρεύματα, νέοι συγγραφείς, ζυμώσεις, κριτική απ’ τις στήλες τους,
έδιναν το ρυθμό στις εξελίξεις ευρύτερα της κοινωνικής ζωής, προσανατολίζοντας
σε ό,τι χρειάζεται ο άνθρωπος, για συμπλήρωση του άρτου κι εξασφάλιση όχι
επιβίωσης, αλλά ζωής με νόημα.
Σήμερα στους καιρούς
της εικονικής πραγματικότητας, ψηφιακής
επιβολής κι ανελέητου ατομικισμού – ωφελιμισμού, όπως γενικά τα έντυπα,
κι ο χώρος των λογοτεχνικών περιοδικών, συρρικνώνεται. Όσοι επιμένουν, είτε
προσπαθούν να ‘‘προσαρμοστούν’’ στα δεδομένα της αδίστακτης αγοράς, είτε
εμμένουν στην παλιά αντίληψη και μορφή. Κι είν’ οι προσπάθειές μας των
συφοριασμένων, σαν των Τρώων του Καβάφη…
Το περιοδικό – επιθεώρηση Πολιτισμού ΕΝΕΚΕΝ, ένα ανεξάρτητο
μη κερδοσκοπικό εκδοτικό εγχείρημα που κυκλοφορεί από το 2005, έχει έδρα τη
Θεσσαλονίκη και ψυχή του τον Γιώργο Γιαννόπουλο, με το 57ο τεύχος του, μας
γέμισε, σε αντίθεση προς τα παραπάνω, με σκέψεις σε έναν πιο αισιόδοξο τόνο.
Στις 260 πυκνές σελίδες του περιεκτικού και πλούσιου περιεχομένου, εκτεινόμενου
πολύ πέραν των αναμενόμενων, κειμένων πρωτότυπης ύλης (ποιήματα, πεζά,
βιβλιοκρισίες), έχει μη απαντώμενες αλλού, ούτε σε απαιτητικά δημοσιογραφικά
έντυπα, μελέτες, όπως ‘‘Εθνικισμός και πολυπολιτισμικότητα στην Ινδία’’ του
Vijoo Krishnan, ‘‘Κομφούκιος – Πλάτων/ Σοφός Βασιλιάς και φιλόσοφος βασιλιάς’’
της Έλενας Αβραμίδου, αν. καθηγήτριας Φιλοσοφίας στο Διεθνές Παν/μιο της
Σαγκάης. Φέρνοντας στο νου τον Τ. Κονδύλη, ιδιαίτερα επίκαιρο με το έργο του
‘‘Θεωρία του πολέμου’’ που προλογικά έψεγε την πλανεμένη εντύπωση ως προς την
άνευ αντικειμένου τάχα ενασχόληση με τον Μαρξ, τα κείμενα του οποίου (για
εκείνον που ξέρει να τα διαβάζει, σημειώνει) μπορούν ν’ αποτελέσουν
εννοιολογικό ή πραγματολογικό βοήθημα στην αέναη και πάντα ατελή προσπάθεια
κατανόησης του ανθρώπινου και κοινωνικού μας κόσμου (Θεωρία, σ. 11) με πολύ
ενδιαφέρον διαβάσαμε τη ‘‘Χειραφέτηση, επιστήμη και πολιτική στον Καρλ Μαρξ’’ του Ερνέστ Μαντέλ,
προδημοσίευση του ετοιμαζόμενου βιβλίου του ‘‘Γιατί είμαστε επαναστάτες
σήμερα’’.
Χρήσιμα κι ενδιαφέροντα είναι τα κείμενα για παλαιότερους
συγγραφείς – έργα, για τον Φ. Κάφκα, τον Δ. Χατζή κ.ά. Το εξώφυλλο είναι πίνακας
του δικού μας Σπύρου Λύτρα. Δικού του πίνακα έγχρωμη φωτογραφία κοσμεί και το
τέλος του περιοδικού, όπου φιλοξενείται ‘‘Κείμενο για τον Γ. Σκαρίμπα – Προβολή
του έργου του από τον λογοτέχνη Δημήτρη Αθανασίου’’ των Γεωργίας Δ. Αθανασίου –
Δημ. Παλούκη. Ο μόχθος επιλογής της ύλης, ετοιμασίας του τεύχους, μεταφράσεως
κειμένων κ.λπ. παραπέμπει στον πολλών επαίνων άξιο διευθυντή, τον Γ.
Γιαννόπουλο. Η σχέση – σύνδεσή του με το Γαλαξείδι, τον φέρνει όποτε ευκαιρεί,
κοντά μας κι αυτό παρέχει καλές δυνατότητες συμπράξεων και αμοιβαίων ωφελειών.